Nowe spojrzenie na nauczanie

Dnia 14.11.2019 w hotelu Garden Inn odbyła się konferencja nazwie MSUES 3.0. Wydarzenie organizowane było przez Wojewódzki Urząd Pracy i trzeba przyznać...było świetnie przygotowane. Całe spotkanie podzielone było na cztery bloki tematyczne z zakresu przekazywania wiedzy. Świat jest coraz lepiej ze sobą połączony, co znaczy, że przekaz informacji a tym samym ich ilość jest już w tym momencie praktycznie niemierzalna. Jak w takim razie podjąć się szkolenia pracowników, tak by proces przyniósł wymierny i oczekiwany efekt?

Prelegenci zaprezentowali niezwykle interesujące podejścia do zagadnienia, w bardzo kreatywny sposób mierząc się z rosnącymi wyzwaniami. Przyjrzyjmy się tym rozwiązaniom.

Technologie „kosmiczne”

W najnowszych rozwiązaniach, możemy wymienić takie technologie jak AR, VR oraz AI. Na początek rozszyfrujmy te skróty:

AR (Augmented Reality, ang. Rozszerzona Rzeczywistość) - Pamiętacie zapewne, słynne „Pokemon GO”, prawda? Przy użyciu kamery w telefonie, widzimy obraz miejsca, w którym się znajdujemy, a aplikacja nanosi na obraz te śmieszne stworki, które użytkownika ma złapać. Rozszerzona rzeczywistość to nakładane cyfrowe obrazy, teksty, wideo na istniejący rzeczywisty świat. Służą do tego najczęściej specjalne okulary, które emitują te wizualizacje.

VR (Virtual Reality, ang. Rzeczywistość Wirtualna) – Jest to całkowicie wymodelowany, przez program obraz rzeczywistości interaktywnej, w której użytkownik znajdzie się po założeniu okularów. Możemy poruszać się naszym własnym ciałem, jednak widzimy całkowicie wykreowany świat.

AI (Artificial Intelligence, ang. Sztuczna Inteligencja) – Z pewnością ta technologia wzbudziła największe zainteresowanie wśród słuchaczy. Temat o tyle kontrowersyjny, co tak naprawdę od dawna stosowany i to na szeroką skalę, choćby w medycynie. Sztuczna inteligencja sama uczy się zadanych zadań, aby w przyszłości eliminować swoje własne błędy, a dodatkowo w przeciwieństwie do człowieka, nie potrzebuje snu.

Wykorzystanie tych technologii w tematyce szkoleniowej, potencjalnie może ułatwić ich przeprowadzanie. Nie potrzebujemy wtedy wynajmowania, sal, organizacji cateringu dla uczestników, czyli zapewnienia tego typu infrastruktury. Docelowo takie szkolenie, uczestnik, mógłby przeprowadzić nawet w zaciszu własnego domu. Trzeba przyznać - zaadoptowanie takich technologii do szkoleń brzmi szalenie ciekawie.

Wszystkie nasze zmysły

Komunikujemy się ze sobą (jak, każde inne zwierzę) na 2 poziomach: werbalnym oraz niewerbalnym.

Kolejny prelegent zwrócił uwagę na ten drugi sposób komunikacji. Na poziomie podświadomym, a co za tym idzie dużo szybszym, a także skuteczniej mapującym się w mózgach, nasze ciała przekazują sobie informacje o sobie w około 70%. Wyobraźmy sobie program kulinarny, w którym kucharz przyrządza wspaniale wyglądające jedzenie. Próbuje i przekazuje nam informacje jak danie świetnie smakuje. A teraz wyobraźmy sobie o ile lepiej informacja o smaku dotarła by do nas gdybyśmy mogli poczuć zapach unoszący się wprost do naszego nosa. Brzmi świetnie prawda? Nasze pojęcie smaku definiuje się w około 80% właśnie w zapachu. Dodatkowo wiedzielibyśmy, czy poprawnie wykonujemy każdy etap przygotowania posiłku. Znany kucharz Gordon Ramsay ma świetną zasadę: „No colour no flavour”, czyli brak koloru, brak smaku. Gotowane mięso nie pachnie, a co za tym idzie nie smakuje tak dobrze, jak to pysznie zrumienione, prawda? Ten sposób przekazywania informacji pozwala naszym mózgom w pełni stworzyć obraz danego obiektu.

Mięso

Termin „mięso”, jako żargonowy w środowisku szkoleniowym, jest wykorzystywany do opisywania konkretnej wiedzy, którą musimy przyswoić, np. nauka oprogramowania etc. No tak, ale co zrobić gdy programów jest kilka, a czas na naukę wszystkich jest mocno ograniczony? Z pomocą oczywiście przychodzą wszystkie wymienione wyżej technologie i podejścia, ale także inny sposób zapatrywania się na samą naukę, niż tylko „twarde” przekazywanie wiedzy.

Rozwińmy przypadek z dawaniem ryb i wędki. Weźmy sobie za przykład zbiornik wodny, w którym pływa 10 gatunków ryb. W takim wypadku mamy do dyspozycji 10 różnych wędek, na każdą rybę inna służąca do połowu. A teraz wyobraźmy sobie, że w tym akwenie pływa 1000 różnych rodzajów ryb. Przekazanie, a później skuteczne przyswojenie wiedzy o wszystkich rodzajach wędek służących do ich połowu zajęło by bardzo dużo czasu. Prelegent opowiadający o tym zagadnieniu zaproponował termin: „kontenery kompetencji”. Nakreślił nowe podejście do nauki, jako (posługując się tym przykładem) przekazanie informacji na temat budowy samych wędek. W takim ujęciu stawiamy na wyposażenie osoby w wiedzę z zakresu, budowanie narzędzia, które skutecznie zapewni złowienie każdego gatunku ryby. Kontenery kompetencji to wąski zakres wiedzy służący do kreatywnego wykorzystania.

Nasi seniorzy

W tym momencie na naszym rynku pracy akomodujemy aż 4 pokolenia pracowników. W niedługim czasie ta liczba wzrośnie do 6, co znaczy, że aktualnie pracownicy 50+ staną się pracownikami 70+. Wynika to z faktu, że po prostu wraz z rozwojem medycyny czas naszego życia wydłuża się. Stawia to nowe wymogi dla pracodawców, którzy będą musieli zmierzyć się z koniecznością stworzenia miejsc pracy dla naszych seniorów. Niesie to za sobą szereg wyzwań, takich jak chociażby infrastruktura miejsca pracy. Niewątpliwą korzyścią jest to, że takie osoby mają bogate doświadczenie i wiedzę, którą mogą się z młodszymi kolegami dzielić. Wszystkie opisane technologie ułatwiają proces uczenia się, który jak wiadomo zwalnia wraz z wiekiem. W wielu amerykańskich firmach, np. prawniczych, prezes dużej korporacji po osiągnięciu statutowego wieku, ustępuje miejsca młodszej osobie, jednak zyskuje on rolę „honorowego prezesa”, służąc następcy radą i doświadczeniem – rolą mentorską, jednak nie będąc już osobą decyzyjną.

Jak widać nowy, „szybszy” świat stawia coraz większe wymagania na każdym polu, w tym na naszym – szkoleniowym. Technologie tak prężnie rozwijające się i podejścia do samego zagadnienia nauki ewoluują na naszych oczach, jednak z dumą możemy obserwować, że nasz kraj znajduje się w ścisłej czołówce innowacyjnej w tej dziedzinie!