Toyota - prekursor w zarządzaniu

29.07.2020

W poprzednim wpisie przedstawiłem filozofię zarządzania rodem z kraju kwitnącej wiśni – Kaizen.
Dziś chciałbym, odnosząc się do czasów bardziej współczesnych, opisać podejście do zarządzania firmy Toyota Motors.

Japonia, jak widzimy, to niewątpliwy światowy lider w usprawnianiu procesów pracy. Podejście Toyoty do produkcji samochodów okazało się prawdziwą rewolucją dla branży motoryzacyjnej.

System stworzył kierownik produkcji, Taichi Ohno. Proces ten jest kluczowym elementem japońskiego systemu zarządzania. Podstawową regułą systemu produkcyjnego Toyoty jest ciągłe zaangażowanie oraz chęć nieustannego podnoszenia jakości produkowanego wyrobu jak i przedsiębiorstwa.

Cel Systemu Produkcyjnego Toyoty

Celem systemu jest zwiększanie wydajności produkcji dzięki eliminowaniu marnotrawstwa.

Po drugiej wojnie światowej, raczkujący japoński przemysł samochodowy cierpiał z powodu niskiej wydajności.
Składało się na to kilka czynników: przede wszystkim brak surowców, ale także braku miejsca na wybudowanie wystarczająco dużych fabryk, czy też zatrudnianie pracownika. Ohno miał w Toyocie podnieść poziom wydajności do poziomu osiąganego w fabrykach Forda. W wyniku analizy stwierdził on, że robotnicy w obu fabrykach pracują w takim samym wymiarze godzin, co z kolei dało mu przesłankę, że głównym źródłem niższej produkcji jest ich niższa wydajność pracy oraz wszechobecne marnotrawstwo.

Od lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku, system produkcji Toyoty jest najefektywniejszym systemem produkcyjnym jaki stworzono do tej pory. Pod pojęciem marnotrawienia Ohno rozumiał kilka aspektów:

  • nadprodukcję,
  • czas oczekiwania,
  • problemy transportowe,
  • mało wydajne przetwarzanie,
  • poziom zapasów,
  • wady wytwarzanych wyrobów.

Filozofią systemu stało się eliminowanie lub ograniczanie wpływu wymienionych czynników. Reorganizacja struktury firmy pod kątem tzw. struktury odchudzonej zaowocowała ogromnymi wzrostami produkcyjności. Mimo iż wiele największych firm próbowało zaimplementować system u siebie w tej czy innej formie, to niewielu z nich udało się osiągnąć wyniki Toyoty.

4P Toyoty


Model 4P Toyoty składa się z następujących elementów:

  • Filozofia - przedsiębiorstwo to narzędzie, służące do tworzenia wartości dodanej dla klientów, społeczeństwa, społeczności lokalnej i partnerów.
  • Proces - uzyskiwanie pożądanych rezultatów, takich jak długofalowa redukcja kosztów i poprawa jakości, poprzez przestrzeganie właściwych procesów przez liderów.
  • Pracownicy i partnerzy - stawianie wyzwań pracownikom i partnerom firmy prowadzi do zwiększenia wartości organizacji. Dzięki temu zyskują oni szansę na rozwój umiejętności i zwiększania pewności siebie.
  • Rozwiązywanie problemów - nieustanne rozwiązywanie zasadniczych problemów to siła napędowa procesu uczenia się organizacji.


Każdy pracownik Toyoty silnie identyfikuje się z przedsiębiorstwem. Harmonia w pracy ma także istotne znaczenie w budowaniu sukcesów Toyoty. W korporacji różnice pomiędzy poszczególnymi szczeblami stanowisk niejako zacierają się i nie są widoczne. Pracownicy najniższego szczebla współpracują ze sobą w imię wspólnego dobra firmy. Identyfikacja pracowników ze swoim zespołem jak i samą korporacją, a także ich ciężka praca mająca na celu realizację głównych celów jest szczodrze wynagradzane przez Toyotę.